این شرکت دانش‌بنیان برای واحدهای احیای مستقیم در فولاد، کاتالیست‌هایی را تولید می‌کند که قادر شده است فناوری آن را در داخل بومی‌سازی کند. این شرکت صاحب دانش فنی، تمام کاتالیست‌های تولیدی خود را تحت لیسانس SARV تولید می‌کند.
درباره این شرکت و حضور آنها در جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد که ۱۷ تا ۲۰ دی امسال در برج میلاد برگزار می‌شود، صمت با امیرهومن کریمی وثیق، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان نفت و گاز سرو به گفت‌وگو نشسته که در ادامه می‌خوانید.
شرکت دانش‌بنیان نفت و گاز سرو چه تولیداتی را به صنعت فولاد ارائه می‌کند؟
شرکت دانش‌بنیان نفت و گاز سرو، تولیدکننده کاتالیست‌های احیای مستقیم فولاد است. محصول کاتالیست به عنوان استراتژیک‌ترین و مهم‌ترین ماده برای تولید آهن اسفنجی به شمار می‌آید و به عنوان قلب احیای مستقیم نیز شناخته می‌شود. تا چند سال گذشته، این محصول استراتژیک به کشور وارد می‌شد. از این رو شاهد خروج ارز از کشور بودیم و واحدها نیز در تامین این کالا با مشکلاتی روبه‌رو بودند. در زمان تحریم‌ها نیز واردات به راحتی انجام نمی‌شد و ممکن بود تامین این کالا به واحدهای فولادی کشور ضربه وارد کند.
اما با درایت و مدیریت ۲ شرکت فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان و با همکاری متخصصان شرکت نفت و گاز سرو، این شرکت قادر شد به این حوزه وارد شود و کاتالیست مورد نیاز واحدهای احیای مستقیم را بومی‌سازی کند. این همکاری، گامی مثبت در زمینه تولید این محصول است.
از چه زمانی این شرکت قادر به تولید کاتالیست شد؟
از سال ۸۶ آزمایش تولید کاتالیست‌ها آغاز شد چراکه تولید این محصول، نیازمند دانش فنی بالایی است و به صورت جزئی در فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان مورد استفاده قرار گرفت اما به صورت صنعتی از سال ۹۲ به مصرف عمومی در سطح کشور رسید. با همکاری فولاد مبارکه، افزون بر ۱۱۰ کاتالیست بارگذاری شد. درحال‌حاضر ۵ سال است که این محصول تولید می‌شود و مورد استفاده فولادسازان قرار می‌گیرد.
این محصول چه اهمیتی برای فولادسازان در واحد احیای مستقیم دارد؟
درباره حساسیت این محصول می‌توان ادعا کرد اگر یک درصد تغییر در عملکرد کاتالیست پیش بیاید، کارآیی تولید آهن اسفنجی فولاد در حد قابل توجهی کاهش می‌یابد و سبب کاهش سود قابل توجه از یک واحد تولید آهن اسفنجی خواهد شد.
آیا شرکت دیگری مانند شرکت شما در کشور، کاتالیست تولید می‌کند؟
شرکت نفت و گاز سرو، تنها تولیدکننده کاتالیست در کشور است و در کل، فناوری این محصول به طور محدود در اختیار چند شرکت قرار دارد. کشورهایی چون آلمان، دانمارک و انگلیس، فناوری تولید کاتالیست را در اختیار دارند.
تامین ۴۰درصد کاتالیست مورد نیاز فولاد از داخل
در ایران چه میزان کاتالیست مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
کاتالیست، مصرف زیادی در کشور دارد چراکه واحدهای تولید آهن اسفنجی بسیاری، از سال گذشته وارد مدار تولید شده‌اند که به این محصول نیازمند هستند.
آیا صادرات هم انجام می‌دهید؟
چون مصرف بازار داخلی زیاد است، در وهله نخست، تامین بازار داخلی مورد نظر شرکت است و حدود ۴۰ درصد مصرف داخلی به وسیله کاتالیست تولیدی شرکت ما تامین می‌شود. از این رو با توجه به نیاز داخلی، درحال‌حاضر امکانی برای صادرات باقی نمی‌ماند. حدود ۱۰ میلیون تن آهن اسفنجی به واسطه کاتالیست‌های شرکت نفت و گاز سرو تولید شده است. البته در زمینه صادرات هم برنامه‌هایی برای آینده داریم.
آیا فناوری تولید کاتالیست را وارد یا آن را بومی‌سازی کرده‌اید؟
شرکت نفت و گاز سرو، یک شرکت دانش‌بنیان به‌شمار می‌رود که با دانش خود، این فناوری را در داخل بومی‌سازی کرده است. فناوری تولید کاتالیست با توان بالای متخصصان این شرکت، این محصول را در داخل به طور کامل بومی‌سازی کرده است.
شرکت‌های دانش‌بنیان تا چه اندازه می‌توانند به تامین شرکت‌های فولادی در کشور کمک کنند؟
اگر بخواهیم یک تولید مستمر و مطمئن برای افق ۱۴۰۴ برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد داشته باشیم و تعادل را در زنجیره فولاد ایجاد کنیم، نیاز داریم به زنجیره تولید و تامین نگاه ویژه‌ای بیندازیم. این زنجیره تولید از حلقه‌هایی تشکیل شده که هر حلقه آن می‌تواند گام مثبتی به سمت فرآیند تولید فولاد به‌شمار آید. هیچ یک از این حلقه‌ها وزن یکسانی ندارند اما وجود این حلقه‌ها به یک اندازه مهم است. این حلقه‌ها نیز شرکت‌های تامین‌کننده مواد اولیه هستند که نقش انرژی فولادی را بر عهده دارند. در نتیجه، واحدهای فولادی برای تامین نیازمندی‌های خود به شرکت‌های دانش‌بنیان وابسته هستند. در شرایط اقتصادی کشور که با تحریم روبه‌رو هستیم، می‌طلبد که بیش از پیش از شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت و زمینه را برای آنها فراهم کنیم. تصور کنید اگر شرکت‌های دانش‌بنیان حضور کمرنگی داشته باشند در صورت تحریم‌ها، واحدهای تولیدی با مشکل روبه‌رو خواهند شد. البته هر زمانی که تحریم‌ها رفع شوند واحدهای تولیدی نباید به سمت شرکت‌های خارجی بروند چون باعث می‌شود این شرکت‌های دانش‌بنیان ضربه بخورند، بنابراین ضروری است که این حمایت به طور مستمر ادامه یابد.
قرار است شرکت شما در جشنواره ملی فولاد شرکت کند. فکر می‌کنید این جشنواره تا چه اندازه برای مصرف‌گنندکان و تامین‌کنندگان در صنعت فولاد مفید باشد و چه تفاوتی با جشنواره‌های فولاد که در سال برگزار می‌شود، دارد؟
جشنواره ملی فولاد یک حرکت عظیم است که از سوی انجمن تولیدکنندگان فولاد آغاز شده و به نوبه خود یک رویداد منحصر به فرد به‌شمار می‌رود. قرار است در این جشنواره، نگاه ویژه‌ای به شرکت‌های دانش‌بنیان، استارت‌آپ‌ها و توان تولید داخل شود. ما شاهد هستیم یک‌سری کنفرانس‌های بین‌المللی مانند متال‌بولتن از پذیرش شرکت‌های ایرانی خودداری کرده‌اند. این در حالی است که تحریم‌ها می‌توانند ما را به خودباوری برسانند که می‌توان به توان داخلی تکیه کرد و باید بیش از پیش به شرکت‌های دانش‌بنیان در صنعت فولاد توجه کرد چراکه تولید فولاد، صنعت دوم کشور به شمار می‌آید. از این رو جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد می‌تواند با نگاه تکیه به توان داخلی حرکت کند. از سوی دیگر این نمایشگاه سبب نزدیک شدن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان مواد اولیه و مصرف‌کنندگان صنعت فولاد می‌شود.
و سخن پایانی…
امیدواریم به نقطه‌ای برسیم که صددرصد مواد اولیه و مصرفی در صنعت فولاد را بتوانیم در داخل تامین کنیم.
منبع: صمت
