در حالی که بازار جهانی فولاد با نوسانات مختلفی دست‌وپنجه نرم می‌کند، ایران توانسته است با تکیه بر ظرفیت‌های تولید داخلی و توسعه کیفیت، رشد چشمگیر صادرات مفتول به بازارهای اروپایی را تجربه کند. براساس آمارهای رسمی منتشرشده از سوی گمرک ایران، صادرات مفتول فولادی در سه‌ماهه اول سال جاری با رشد ۴۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده که نشان‌دهنده افزایش تقاضای اروپا برای محصولات ایرانی است.
افزایش تقاضا برای مفتول ایرانی در اروپا
کشورهای اروپایی، به‌ویژه آلمان، ایتالیا، لهستان و بلغارستان، مقصد اصلی محموله‌های صادراتی مفتول ایرانی در سه‌ماهه اخیر بوده‌اند. تحلیل‌گران معتقدند دلایل اصلی این افزایش عبارتند از:
- افزایش کیفیت تولید داخلی مطابق با استانداردهای اروپایی (EN و DIN)
- قیمت رقابتی مفتول ایرانی نسبت به سایر تولیدکنندگان منطقه
- پایداری عرضه در شرایط ناپایدار سیاسی منطقه
مشخصات فنی و استانداردهای مورد توجه اروپا
مفتول‌های صادراتی ایران عمدتاً دارای ویژگی‌های فنی زیر هستند:
- قطر بین ۲ تا ۸ میلی‌متر
- کربن پایین یا متوسط (Low Carbon – Medium Carbon)
- تولید شده به روش نورد گرم و یا سرد کششی
- پوشش‌دهی گالوانیزه یا اکسید فسفاته برای مقاومت در برابر خوردگی
رعایت این مشخصات باعث شده محصولات ایرانی توان رقابت با برندهای مطرح اروپایی را داشته باشند.
تأثیر رشد صادرات بر بازار داخلی
افزایش صادرات مفتول فولادی به اروپا همزمان باعث شده در برخی مقاطع، عرضه در بازار داخلی کاهش یابد و این موضوع بر افزایش قیمت در بازار آهن‌آلات ایران تأثیرگذار بوده است. تولیدکنندگان داخلی اما تلاش کرده‌اند با افزایش شیفت‌های تولید و بهینه‌سازی ظرفیت کارخانه‌ها، بازار داخلی را نیز تأمین کنند.
چالش‌های صادراتی و الزامات جدید اروپا
اگرچه صادرات با رشد خوبی همراه بوده، اما الزامات محیط زیستی و گواهی‌نامه‌های CE و REACH از جمله چالش‌هایی هستند که صادرکنندگان ایرانی باید برای تداوم حضور در بازار اروپا به آن توجه ویژه داشته باشند.
برخی از الزامات مطرح شامل:
- استفاده از مواد اولیه پایدار و فاقد عناصر سنگین
- ردیابی زنجیره تأمین مواد اولیه
- ثبت اطلاعات فنی در سامانه‌های اروپایی
برنامه‌ریزی برای حفظ رشد صادراتی در فصل‌های آینده
بنا بر اعلام اتحادیه صادرکنندگان محصولات فولادی، برای حفظ این روند افزایشی، اقداماتی مانند:
- سرمایه‌گذاری بیشتر در خطوط پوشش‌دهی ضد خوردگی
- ارتقاء تجهیزات آزمایشگاهی و کنترل کیفیت
- افزایش همکاری با برندهای توزیع‌کننده در اروپا
در دستور کار قرار گرفته است.
جمع‌بندی
رشد ۴۵ درصدی صادرات مفتول ایرانی به اروپا، یک دستاورد مهم برای صنعت فولاد و اقتصاد غیرنفتی کشور محسوب می‌شود. در شرایطی که رقابت در بازار جهانی شدید است، این موفقیت نشان‌دهنده توان فنی و صنعتی کشور در ارائه محصولات کیفی و صادرات‌محور است.
انتظار می‌رود با ادامه روند توسعه فنی و رعایت استانداردهای بین‌المللی، ایران بتواند سهم بزرگ‌تری از بازار اروپا را به خود اختصاص دهد.